Trong sản xuất nông nghiệp hiện nay, việc sử dụng phân bón đã trở thành một phần thiết yếu để đảm bảo năng suất và chất lượng nông sản. Tuy nhiên, không ít bà con vẫn còn lầm tưởng rằng chỉ cần bón đủ các nguyên tố đa lượng (N – P – K) là cây sẽ sinh trưởng khỏe mạnh và cho năng suất cao. Trên thực tế, cây trồng cần nhiều hơn thế. Những hiện tượng như cây còi cọc, lá vàng, trái rụng non, nứt trái, rễ yếu, thối hoa – vẫn xuất hiện trên những vườn được bón đủ NPK. Điều này cho thấy cây đang thiếu hụt một nhóm dinh dưỡng khác – chính là nhóm trung lượng: Canxi (Ca), Magie (Mg) và Lưu huỳnh (S).
Dinh dưỡng trung lượng tuy cây chỉ cần với lượng nhỏ hơn so với NPK, nhưng vai trò lại cực kỳ quan trọng, không thể thay thế. Thiếu trung lượng, cây trồng mất cân bằng sinh lý, khả năng hấp thu dưỡng chất khác bị suy giảm, cây yếu, dễ nhiễm bệnh và năng suất thấp. Chính vì vậy, hiểu rõ và quản lý tốt dinh dưỡng trung lượng là một trong những yếu tố quyết định đến sự thành công của bà con nông dân trong mỗi vụ mùa. Hôm nay, mời quý bà cung cùng Thiên Nông 689 tìm hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của trung lượng nhé.
DINH DƯỠNG TRUNG LƯỢNG LÀ GÌ? VÌ SAO CẦN QUAN TÂM?
1.1. Khái niệm
Dinh dưỡng trung lượng là nhóm nguyên tố khoáng mà cây trồng cần với lượng trung bình – nhiều hơn vi lượng, nhưng ít hơn nhóm đa lượng. Gồm có 3 nguyên tố chính: Canxi (Ca), Magie (Mg), và Lưu huỳnh (S).
Mặc dù không được đề cập phổ biến như NPK, nhưng ba nguyên tố này đóng vai trò thiết yếu trong mọi quá trình sinh lý – sinh hóa của cây. Đặc biệt, chúng ảnh hưởng trực tiếp đến sự hình thành mô tế bào, hệ thống rễ, lá, hoa và quả.
1.2. Vai trò
- Canxi (Ca): Là thành phần cấu tạo vách tế bào, giúp mô tế bào vững chắc. Ca còn có vai trò điều hòa trao đổi chất, trung hòa độc tố, hỗ trợ vận chuyển dinh dưỡng trong cây. Cây thiếu Ca dễ bị rụng hoa, rụng trái, nứt trái, rễ yếu, chóp lá chết khô.
- Magie (Mg): Là nguyên tố trung tâm của phân tử diệp lục – quyết định đến khả năng quang hợp của cây. Thiếu Mg, cây kém quang hợp, phát triển chậm, lá vàng giữa phiến, giảm khả năng tổng hợp đường và tinh bột.
- Lưu huỳnh (S): Giúp tổng hợp axit amin và protein, ảnh hưởng đến mùi vị và chất lượng nông sản. Ngoài ra, S còn giúp cây tăng cường sức đề kháng với sâu bệnh, đặc biệt là các bệnh nấm.
TRIỆU CHỨNG THIẾU TRUNG LƯỢNG – NHẬN BIẾT SỚM ĐỂ CAN THIỆP KỊP THỜI
2.1. Thiếu Canxi (Ca)
- Lá non biến dạng, cong vênh, mép lá cháy khô
- Rễ non bị thui đen, phát triển yếu, dễ nhiễm bệnh
- Trái non bị thối đuôi, nứt trái, rụng hàng loạt
- Hoa kém thụ phấn, đậu trái thấp
2.2. Thiếu Magie (Mg)
- Lá già vàng giữa phiến, gân lá vẫn xanh (vàng hình chữ V ngược)
- Cây kém phát triển, khả năng quang hợp giảm
- Trái nhỏ, kém ngọt, lá dễ rụng sớm
2.3. Thiếu Lưu huỳnh (S)
- Lá non vàng nhạt toàn bộ, không phân biệt gân lá
- Cây tăng trưởng chậm, kém cứng cáp
- Tăng nguy cơ nhiễm bệnh do sức đề kháng yếu
NGUYÊN NHÂN GÂY THIẾU TRUNG LƯỢNG TRONG ĐẤT
3.1. Đất bị chua – pH thấp (<5.5) Khi đất chua, các nguyên tố trung lượng dễ bị cố định, không còn dạng dễ hấp thu với cây. Đây là hiện tượng phổ biến tại các vùng thâm canh, sử dụng phân hóa học nhiều năm mà không bón vôi cải tạo đất.
3.2. Rửa trôi – thất thoát dinh dưỡng Mg và S là các nguyên tố dễ hòa tan trong nước nên rất dễ bị rửa trôi sau các cơn mưa lớn hoặc tưới nước nhiều, khiến đất mất cân đối dinh dưỡng.
3.3. Sử dụng phân đơn kéo dài, không cân đối phân NPK đơn thường không chứa trung lượng. Khi chỉ dùng phân đơn mà không bổ sung trung lượng qua lá hoặc qua gốc, cây dễ thiếu chất nghiêm trọng.
3.4. Mất cân bằng sinh học đất lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật, thuốc diệt cỏ khiến hệ vi sinh vật trong đất bị phá vỡ, làm giảm khả năng chuyển hóa và khoáng hóa trung lượng trong đất.
GIẢI PHÁP BỔ SUNG TRUNG LƯỢNG CHO CÂY TRỒNG
4.1. Bổ sung trung lượng qua đường gốc
- Dùng vôi nông nghiệp, vôi dolomite: cung cấp Ca, Mg, đồng thời cải thiện pH đất. Nên bón trước khi trồng hoặc sau mỗi vụ thu hoạch.
- Bón MgSO4 (Magie sunfat), CaCO3 (canxi cacbonat) hoặc các sản phẩm chuyên biệt dạng hạt chứa trung lượng.
- Bón hữu cơ hoai mục có chứa lưu huỳnh hữu cơ giúp cải thiện hàm lượng S trong đất.
4.2. Bổ sung trung lượng qua lá
- Dùng các sản phẩm trung lượng dạng chelate hoặc nano: dễ hấp thu, hiệu quả nhanh.
- Phun Ca-Bo trước và sau khi ra hoa để tăng tỷ lệ đậu trái, hạn chế rụng trái non.
- Phun Mg-Chelate trong giai đoạn nuôi lá, giúp tăng cường quang hợp, lá xanh bền.
- Kết hợp phun S dạng nano để tăng sức kháng cho cây trong giai đoạn chuyển mùa.
KHUYẾN CÁO SỬ DỤNG TRUNG LƯỢNG THEO TỪNG GIAI ĐOẠN
| Nhóm cây | Giai đoạn cần bổ sung | Trung lượng quan trọng |
|---|---|---|
| Cây ăn trái | Ra hoa – nuôi trái – sau thu hoạch | Ca, Mg, S |
| Cây rau màu | Phát triển thân lá – trước thu hoạch | Mg, S |
| Cây công nghiệp | Tăng trưởng thân cành – hình thành trái | Ca, Mg |
| Cây lúa | Làm đòng – trổ – chắc hạt | Ca, Mg, S |
Lưu ý: Trung lượng nên được bổ sung định kỳ, không đợi đến khi cây biểu hiện thiếu hụt rõ rệt mới xử lý.
Trung lượng là phần không thể thiếu trong chiến lược dinh dưỡng toàn diện. Canxi, Magie và Lưu huỳnh giữ vai trò quyết định trong việc phát triển bền vững cây trồng, nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế cho bà con nông dân.
Để đạt hiệu quả lâu dài, bà con cần xây dựng quy trình dinh dưỡng cân đối, không chỉ dựa vào NPK mà cần bổ sung đầy đủ trung lượng – đúng lúc, đúng cách. Đồng thời, thường xuyên cải tạo đất, sử dụng phân hữu cơ và sản phẩm có chứa trung lượng chất lượng cao để đảm bảo cây trồng khỏe mạnh, đồng ruộng xanh tốt quanh năm.
“Nuôi cây không chỉ là cho ăn đủ, mà còn là cho ăn đúng – đúng thời điểm, đúng loại dinh dưỡng và đúng cách.”
Thiên Nông 689 xin cảm ơn quý bà con đã đồng hành cùng Thiên Nông 689 trên hành trình trang bị thêm kiến thức kỹ thuật chăm bón cho cây trồng được mạnh khỏe và thực tế mỗi vườn đều áp dụng bước xử lý và quy trình chăm sóc khác nhau, để rõ hơn, nhà vườn nên liên hệ về số điện thoại 0785.888.689 để đội ngũ kỹ thuật Thiên Nông 689 hỗ trợ nhé.
THIÊN NÔNG 689 HỖ TRỢ KỸ THUẬT MIỄN PHÍ TRÊN TOÀN QUỐC
MỌI THẮC MẮC BÀ CON LIÊN HỆ
☎️ 0785.888.689
🅾️ YouTUBE: THIÊN NÔNG 689 http://www.youtube.com/@thiennong689-tuvankythuatc8
📮 kythuatthiennong689@gmail.com
THIÊN NÔNG 689 TẬN TÂM- CHẤT LƯỢNG
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN !!!
