Chăm sóc cây sầu riêng đúng cách không chỉ đơn thuần là tưới nước hay cắt tỉa cành, mà còn liên quan đến việc cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cây. Đặc biệt, các yếu tố vi lượng như đồng (Cu) và kẽm (Zn) đóng vai trò quan trọng trong quá trình sinh trưởng và phát triển của cây sầu riêng. Mặc dù chỉ cần một lượng nhỏ, nhưng những nguyên tố này lại ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng quang hợp, ra hoa, đậu trái và chất lượng trái. Việc thiếu hụt đồng và kẽm có thể gây ra các triệu chứng rõ rệt như lá vàng, chồi còi cọc, quả nhỏ và chất lượng thấp. Chính vì vậy, việc bổ sung vi lượng một cách hợp lý và đúng thời điểm là một trong những kỹ thuật quan trọng giúp nâng cao năng suất và chất lượng sầu riêng, mang lại lợi ích kinh tế lâu dài cho nông dân. Hôm nay, mời quý nhà vườn cùng Thiên Nông 689 tìm hiểu thêm về Đồng (Cu) và Kẽm (Zn) nhé.

I. Đồng (Cu)

Chức năng sinh lý của đồng (Cu)

Đồng (Cu) là một nguyên tố vi lượng không thể thiếu trong quá trình sinh trưởng và phát triển của cây sầu riêng, mặc dù chỉ cần với hàm lượng rất nhỏ. Tuy nhiên, đồng có ảnh hưởng sâu rộng đến nhiều quá trình sinh lý của cây:

• Quá trình quang hợp và hô hấp tế bào: Đồng là thành phần quan trọng của nhiều enzyme oxi hóa khử, như plastocyanin và cytochrom oxidase, tham gia trực tiếp vào quá trình quang hợp và hô hấp tế bào. Điều này giúp cây quang hợp hiệu quả, sản xuất năng lượng cần thiết để nuôi dưỡng cây trồng.

• Tổng hợp protein: Đồng kích hoạt các enzyme tham gia vào quá trình tổng hợp protein từ amino acid. Đây là yếu tố thiết yếu giúp cây phát triển mô cơ bản, từ đó đảm bảo sự phát triển của lá, rễ, cành và quả.

• Hình thành diệp lục (chlorophyll): Đồng có vai trò quan trọng trong việc hình thành và duy trì màu xanh lá, góp phần vào quá trình quang hợp của cây. Cây thiếu đồng sẽ có lá vàng úa, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng quang hợp và năng suất.

• Chống oxy hóa và chống stress: Đồng tham gia vào cơ chế chống oxy hóa nội sinh trong cây, giúp cây tăng cường sức đề kháng với các bệnh hại và chịu đựng được điều kiện bất lợi như nhiệt độ quá cao hoặc ngập úng.

• Tăng chất lượng hương vị và màu sắc trái: Đồng có vai trò trong việc tổng hợp polyphenol và flavonoid, các chất này giúp nâng cao chất lượng hương vị và màu sắc múi sầu riêng. Điều này rất quan trọng đối với chất lượng trái, tạo sự hấp dẫn và giá trị thương phẩm cao.

2. Triệu chứng thiếu đồng trên cây sầu riêng

Đồng (Cu) là một vi lượng thiết yếu đối với quá trình quang hợp, tổng hợp protein và bảo vệ cây khỏi stress môi trường. Khi cây sầu riêng bị thiếu đồng, sẽ xuất hiện các triệu chứng rõ rệt mà nông dân có thể quan sát như sau:

• Lá non bị vàng và cháy mép: Đây là biểu hiện sớm nhất và dễ nhận thấy nhất. Lá non, đặc biệt là phần ngọn, dần chuyển sang màu vàng nhạt, sau đó xuất hiện hiện tượng cháy mép và xoăn lại. Tình trạng này nếu kéo dài có thể dẫn đến rụng lá sớm.

• Chồi non yếu, kém phát triển: Cây thiếu đồng sẽ không ra chồi mới, hoặc nếu có thì chồi rất yếu, dễ gãy, thân mềm. Sự phát triển đọt bị chậm lại, làm cho cây còi cọc, khó hình thành tán lá mới.

• Tỷ lệ ra hoa giảm: Khi thiếu đồng, cây sầu riêng khó phân hóa mầm hoa, dẫn đến tỷ lệ ra hoa thấp. Hoa có thể bị rụng sớm, không nở đều hoặc không thụ phấn thành công, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng đậu quả.

• Trái nhỏ, chất lượng kém: Trong trường hợp cây vẫn đậu trái, quả phát triển kém, nhỏ và thường có hiện tượng nhạt múi, không đậm vị đặc trưng của sầu riêng. Một số trường hợp còn bị thối đầu múi.

3. Nguyên nhân và điều kiện gây thiếu đồng

Việc thiếu đồng ở cây sầu riêng có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân và điều kiện khác nhau, bao gồm:

• Đất có hàm lượng hữu cơ cao (>5%): Việc bón phân chuồng tươi chưa hoai mục có thể tạo phức hợp làm giữ chặt đồng trong đất, khiến cây khó hấp thu.

• Đất bị rửa trôi hoặc đất cát pha: Những vùng đất này dễ bị rửa trôi, mất đồng trong quá trình mưa lớn hoặc tưới tiêu, khiến cây thiếu hụt đồng.

• Bón phân đạm quá nhiều: Bón quá nhiều phân đạm (N) gây mất cân đối dinh dưỡng, khiến cây không thể hấp thu đồng đầy đủ.

• pH đất cao (>6,5): Đồng sẽ khó tan trong môi trường có pH cao, làm giảm khả năng hấp thu của cây.

II. Kẽm (Zn)

1. Chức năng sinh lý của kẽm (Zn)

Kẽm (Zn) là một yếu tố dinh dưỡng vi lượng quan trọng giúp cây sầu riêng phát triển mạnh mẽ và sản xuất trái có chất lượng cao:

• Tổng hợp hormone sinh trưởng: Kẽm tham gia vào quá trình tổng hợp auxin (hormone điều khiển sinh trưởng và phân chia tế bào), giúp cây phát triển chồi, ra hoa, và phát triển trái.

• Hoạt hóa enzyme: Kẽm kích hoạt nhiều enzyme như carbonic anhydrase và alcohol dehydrogenase, giúp điều hòa quá trình quang hợp, chuyển hóa dinh dưỡng và tổng hợp protein trong cây.

• Hình thành lục lạp: Kẽm có vai trò trong việc hình thành lục lạp, giúp tăng cường hiệu suất quang hợp và tạo năng lượng cho cây.

• Vận chuyển canxi: Kẽm giúp cây vận chuyển canxi (Ca²⁺) trong mô, góp phần làm cho mô cây vững chắc và hạn chế nứt trái, một hiện tượng phổ biến khi cây thiếu kẽm.

2. Triệu chứng thiếu kẽm trên cây sầu riêng

Khi cây sầu riêng thiếu kẽm, một số triệu chứng dễ nhận thấy là:

• Lá nhỏ, dị dạng: Lá cây bị nhỏ, mép lá xoăn lại, hình dạng không bình thường, đặc biệt là tình trạng “lá nhíp”.

• Lá vàng lốm đốm: Các lá sẽ xuất hiện tình trạng vàng lốm đốm giữa gân, nhưng gân lá vẫn còn xanh.

• Cây phát triển kém: Cây thiếu kẽm sẽ phát triển chậm, ngọn cây còi cọc, đôi khi bị chết đọt.

• Trái đậu ít và không đều: Trái sầu riêng khi đậu ít và phát triển không đều, múi nhỏ, hương vị nhạt, dễ bị khô đầu múi và nhiễm bệnh.

3. Nguyên nhân và điều kiện gây thiếu kẽm

Thiếu kẽm có thể do các yếu tố sau:

• Đất có nhiều phospho (P): Khi bón lân quá mức, phospho sẽ kết hợp với kẽm tạo phức hợp không tan, làm giảm khả năng cây hấp thu kẽm.

• Đất có pH cao (>6,5): Cây sẽ gặp khó khăn trong việc hấp thu kẽm từ đất có độ pH cao.

• Thời tiết lạnh, ẩm kéo dài: Điều kiện này làm cho rễ cây yếu và khả năng hấp thu kẽm của cây giảm sút.

• Canh tác không bổ sung vi lượng: Việc không bổ sung kẽm định kỳ sau mỗi vụ thu hoạch khiến kẽm trong đất bị suy kiệt, làm cây thiếu hụt.

Đồng (Cu) và Kẽm (Zn) tuy chỉ là vi lượng, cây chỉ cần một lượng rất nhỏ, nhưng lại giữ vai trò cực kỳ quan trọng trong quá trình sinh trưởng, ra hoa, nuôi trái và tăng sức đề kháng cho cây sầu riêng. Thiếu một trong hai, cây có thể chậm phát triển, rụng hoa trái non, chất lượng múi kém và dễ nhiễm bệnh.

Vì vậy, bên cạnh việc bón phân đầy đủ đạm, lân, kali, bà con cũng đừng quên bổ sung định kỳ các vi lượng cần thiết – nhất là giai đoạn cây ra đọt, nuôi tán và sau thu hoạch.

Thiên Nông 689 xin cảm ơn quý bà con đã đồng hành cùng Thiên Nông 689 trên hành trình trang bị thêm kiến thức kỹ thuật chăm bón cho cây trồng được mạnh khỏe và thực tế mỗi vườn đều áp dụng bước xử lý và quy trình chăm sóc khác nhau, để rõ hơn, nhà vườn nên liên hệ về số điện thoại 0785.888.689 để đội ngũ kỹ thuật Thiên Nông 689 hỗ trợ nhé.

THIÊN NÔNG 689 HỖ TRỢ KỸ THUẬT MIỄN PHÍ TRÊN TOÀN QUỐC

MỌI THẮC MẮC BÀ CON LIÊN HỆ

☎️ 0785.888.689

🅾️ YouTUBE: THIÊN NÔNG 689 http://www.youtube.com/@thiennong689-tuvankythuatc8

📮 kythuatthiennong689@gmail.com

THIÊN NÔNG 689 TẬN TÂM- CHẤT LƯỢNG

XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN !!!