Trong sản xuất nông nghiệp, bà con thường chú trọng nhiều đến các dưỡng chất đa lượng như đạm (N), lân (P) và kali (K). Đây đúng là những “trụ cột” giúp cây sinh trưởng và cho năng suất. Tuy nhiên, một yếu tố khác tuy ít được nhắc đến nhưng lại có vai trò quyết định đến sức khỏe và chất lượng trái cây, đó chính là canxi (Ca).

Canxi không chỉ làm cho cây “đứng vững” hơn mà còn là yếu tố định hình độ ngon, độ giòn, khả năng bảo quản sau thu hoạch của trái. Với cây ăn trái lâu năm như sầu riêng, xoài, cam quýt, chôm chôm hay vải, việc thiếu canxi có thể dẫn đến những thiệt hại lớn: trái dễ nứt, dễ thối, chất lượng giảm mạnh dù năng suất có cao đi nữa.

Bài viết này sẽ cùng bà con tìm hiểu chi tiết về vai trò của canxi, những triệu chứng thường gặp khi cây thiếu hụt, và các giải pháp quản lý dinh dưỡng hiệu quả, giúp vườn cây ăn trái khỏe mạnh, trái thu hoạch đạt chất lượng cao nhất.

CANXI LÀ GÌ VÀ VÌ SAO CÂY ĂN TRÁI CẦN CANXI?

Canxi (Ca) là một nguyên tố dinh dưỡng trung lượng, cây cần với lượng nhiều hơn vi lượng nhưng ít hơn đa lượng. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, canxi còn được xem như “chất nền” để giữ cho toàn bộ hệ thống dinh dưỡng trong cây hoạt động cân bằng.

Trong cơ thể cây trồng, canxi tồn tại chủ yếu ở dạng muối canxi (Ca²⁺) trong thành tế bào, dịch bào và đất. Tác dụng chính của canxi:

• Tạo vách tế bào vững chắc: canxi liên kết pectin trong thành tế bào, giống như chất xi măng gắn kết các viên gạch lại, làm cho mô cây cứng cáp.

• Duy trì sự ổn định màng tế bào: giúp tế bào không bị rò rỉ, bảo vệ cây trước tác nhân gây bệnh.

• Điều hòa các hoạt động sinh lý: tham gia quá trình phân chia tế bào, kéo dài rễ, phát triển chồi non.

• Tăng khả năng vận chuyển dinh dưỡng: đặc biệt là nitrat, kali, magie.

• Ảnh hưởng đến chất lượng trái: giúp trái chắc, ít nứt, kéo dài thời gian bảo quản.

Nói cách khác, nếu không có canxi, cây khó có thể duy trì sức sống và bền vững trong suốt một vụ mùa dài.

CƠ CHẾ HOẠT ĐỘNG CỦA CANXI TRONG CÂY

Điểm đặc biệt của canxi là không di động trong cây. Điều này có nghĩa:

• Khi đã được vận chuyển đến bộ phận nào thì canxi sẽ “ở yên” tại đó.

• Nó đi theo dòng nước từ rễ lên lá, nhưng không di chuyển ngược xuống quả.

Do vậy, những bộ phận sinh trưởng nhanh, cần nhiều canxi như đọt non, lá non và trái non rất dễ bị thiếu hụt nếu nguồn cung không liên tục. Đây là nguyên nhân phổ biến gây nên hiện tượng nứt trái, thối trái hay cháy lá non.

Bên cạnh đó, sự hấp thụ canxi còn phụ thuộc nhiều vào hormon auxin – chất điều hòa sinh trưởng trong cây. Nếu cây bị stress, thiếu nước, thiếu auxin thì khả năng hấp thu canxi sẽ giảm, dù đất vẫn có đủ canxi.

Vì vậy, quản lý canxi không đơn thuần là bón nhiều, mà phải kết hợp với việc điều hòa nước, dinh dưỡng và sức khỏe tổng thể của cây.

TÁC ĐỘNG CỦA CANXI ĐẾN CÂY ĂN TRÁI

1. Giúp cây khỏe, chống chịu tốt

Cây có đủ canxi sẽ có bộ rễ phát triển dài, phân nhánh mạnh, lá dày xanh, cành to khỏe. Nhờ thành tế bào cứng chắc, cây ít bị sâu bệnh xâm nhập. Trong điều kiện khắc nghiệt như mưa bão, gió lớn, cây đủ canxi cũng ít bị gãy cành hay rụng trái hơn.

2. Nâng cao chất lượng trái

Đối với trái cây, canxi quyết định độ giòn, độ ngọt và hương vị. Ví dụ:

• Cam quýt đủ canxi thì múi mọng nước, vỏ dai, ít bị sượng.

• Xoài có canxi thì thịt chắc, thơm, không bị nhũn khi chín.

• Sầu riêng đủ canxi thì cơm vàng, hạn chế nứt trái

TRIỆU CHỨNG THIẾU CANXI Ở CÂY ĂN TRÁI

Thiếu canxi có thể nhận biết qua một số biểu hiện đặc trưng:

• Trên lá: lá non bị quăn, mép lá cháy, lá biến dạng.

• Trên đọt: chồi non còi cọc, dễ chết đọt, cây chậm lớn.

• Trên trái:

  • Cam, quýt: trái bị nám vỏ, dễ rụng.

  • Xoài: xuất hiện vết đen trên cuống, trái bị nhũn phần thịt gần hạt.

  • Thanh long: ruột bị đen, vỏ dễ nứt.

  • Sầu riêng: trái nứt sớm, múi bị sượng hoặc thối nhũn.

Trong nhiều trường hợp, thiếu canxi không làm giảm số lượng trái nhưng lại làm giảm mạnh chất lượng, dẫn đến thiệt hại lớn về giá trị thương phẩm.

BA “QUY TẮC VÀNG” CỦA CANXI

1. Cây không dự trữ được canxi → phải cung cấp thường xuyên, liên tục.

2. Canxi chỉ đi lên, không đi xuống → bổ sung giai đoạn nuôi trái là rất quan trọng.

3. Auxin điều hòa hấp thu canxi → cây khỏe, cân bằng dinh dưỡng thì mới hấp thu tốt.

Qua những phân tích trên, có thể thấy canxi đóng vai trò sống còn đối với cây ăn trái. Đây không chỉ là chất “làm cứng” tế bào mà còn quyết định đến hương vị, độ ngon và khả năng bảo quản của trái.

Một chương trình dinh dưỡng hợp lý, chú trọng bổ sung canxi thường xuyên, sẽ giúp bà con hạn chế nứt trái, thối trái, đồng thời nâng cao giá trị thương phẩm của vườn cây.

Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng cao, trái cây không chỉ cần nhiều mà còn phải ngon và bền, thì canxi chính là yếu tố bà con không thể bỏ qua để hướng đến một vụ mùa thành công, thu nhập bền vững.

Ở bài viết tiếp theo, Thiên Nông 689 sẽ cùng bà con phân tích sâu hơn về các giải pháp quản lý và bổ sung canxi hiệu quả, giúp vườn cây khỏe mạnh, trái ngon và đạt giá trị cao.

THIÊN NÔNG 689 HỖ TRỢ KỸ THUẬT MIỄN PHÍ TRÊN TOÀN QUỐC
MỌI THẮC MẮC BÀ CON LIÊN HỆ
☎️ 0785.888.689
🅾️ YouTUBE: THIÊN NÔNG 689 http://www.youtube.com/@thiennong689-tuvankythuatc8
📮 kythuatthiennong689@gmail.com
THIÊN NÔNG 689 TẬN TÂM- CHẤT LƯỢNG
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN !!!