Cây sầu riêng là một trong những loại cây ăn trái có giá trị kinh tế cao tại các vùng nhiệt đới, đặc biệt là ở Việt Nam. Tuy nhiên, cây sầu riêng cũng rất nhạy cảm với các yếu tố môi trường, đặc biệt là khi thời tiết thay đổi đột ngột, như mưa to, sấm sét. Những hiện tượng thời tiết này có thể gây ra những tác động tiêu cực mạnh mẽ đến sự sinh trưởng và phát triển của cây, dẫn đến việc rụng bông và trái non sầu riêng. Hôm nay, mời quý nhà vườn cùng Thiên Nông 689 tìm hiểu rõ hơn về vấn đề này nhé.
1. Tính nhạy cảm của cây sầu riêng với môi trường
Cây sầu riêng, như nhiều loại cây ăn trái khác, có nhu cầu sinh trưởng rất đặc thù và nhạy cảm với sự thay đổi đột ngột của môi trường xung quanh. Môi trường sống lý tưởng của sầu riêng là các vùng nhiệt đới, với nhiệt độ ổn định và lượng mưa phân bố đều trong năm. Tuy nhiên, cây sầu riêng có thể gặp phải nhiều vấn đề khi môi trường có sự thay đổi đột ngột, như trong các cơn mưa, dông,…
Trong giai đoạn cây sầu riêng ra hoa và kết trái, chúng yêu cầu một môi trường ổn định với lượng mưa vừa phải, độ ẩm vừa đủ và nhiệt độ không dao động quá lớn. Khi có sự thay đổi mạnh mẽ về thời tiết, đặc biệt là mưa to kèm sấm sét, cây sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức, dẫn đến các hiện tượng như rụng bông, rụng trái non,.. làm ảnh hưởng đến năng suất.
2. Nguyên nhân gây ra hiện tượng rụng bông và trái non
a) Sự thay đổi đột ngột trong độ ẩm và nhiệt độ
Một trong những yếu tố quan trọng gây ra sự rụng bông và trái non là sự thay đổi đột ngột về độ ẩm và nhiệt độ trong không khí. Khi mưa lớn, độ ẩm không khí và đất tăng lên rất nhanh, có thể vượt quá khả năng thích nghi của cây. Cây sầu riêng trong giai đoạn nuôi bông và phát triển trái non cần một môi trường tương đối khô ráo, vì môi trường quá ẩm ướt có thể làm giảm khả năng thụ phấn, làm cho các bộ phận của cây, đặc biệt là hoa và trái non, dễ bị tổn thương.
Thêm vào đó, sự thay đổi nhiệt độ đột ngột giữa ngày và đêm cũng có thể gây sốc nhiệt cho cây. Trong khi vào ban ngày, nhiệt độ có thể rất cao, nhưng ban đêm lại giảm mạnh, đặc biệt là khi có mưa to và gió mạnh, khiến cây không kịp thích nghi, làm giảm khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng và nước, dẫn đến tình trạng rụng trái non hoặc bông.
b) Nước mưa chứa nhiều đạm
Nước mưa có thể chứa một lượng lớn đạm tự do, đặc biệt là ở các khu vực đô thị hoặc những nơi có ô nhiễm không khí cao. Khi cây hấp thụ lượng đạm này, một hiện tượng sinh lý có thể xảy ra, đó là việc giãn nở tế bào quá nhanh. Cụ thể, khi cây sầu riêng nhận một lượng đạm quá lớn từ nước mưa, tế bào của cây có thể giãn nở đột ngột, khiến cây không thể kiểm soát được sự phát triển. Điều này đặc biệt dễ nhận thấy ở những bộ phận như hoa và trái non, chúng sẽ bị đẩy ra khỏi cây cũng như buông tần rời
c) Thiếu hụt vi lượng
Vi lượng đóng vai trò thiết yếu trong quá trình sinh trưởng và phát triển của cây, đặc biệt là trong các giai đoạn ra hoa và kết trái. Các nguyên tố vi lượng như sắt, mangan, boron, kẽm… là những yếu tố cần thiết để giúp cây duy trì các chức năng sinh lý và phát triển khỏe mạnh. Tuy nhiên, khi lượng mưa lớn làm loãng các chất dinh dưỡng trong đất, các vi lượng này có thể bị thiếu hụt, khiến cây không thể hấp thụ đủ dưỡng chất.
Khi đất thiếu các vi lượng cần thiết, cây sẽ không thể duy trì sự phát triển bình thường, đặc biệt là trong các bộ phận sinh sản như bông và trái non. Quá trình thụ phấn bị cản trở do nhụy hoa không thể hoạt động hiệu quả, dẫn đến hiện tượng xổ nhụy hoặc hoa không thể hình thành trái. Vì vậy, việc thiếu hụt vi lượng không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể của cây mà còn làm giảm khả năng hình thành trái và sản lượng thu hoạch.
Thêm vào đó, tình trạng thiếu hụt vi lượng cũng khiến cây sầu riêng trở nên yếu ớt và dễ bị tổn thương hơn trước các tác động từ môi trường. Khi cây không đủ dinh dưỡng trong giai đoạn quan trọng như nuôi bông và kết trái, chúng dễ gặp phải các vấn đề sinh lý, dẫn đến rụng bông và trái non nhiều. Những cơn mưa lớn, cùng với sự thay đổi nhanh chóng trong môi trường đất và không khí, có thể làm mất cân bằng dinh dưỡng trong cây, làm giảm khả năng sinh trưởng và phát triển.
d) Tình trạng thừa độ ẩm trong đất và không khí
Mưa to, đặc biệt là trong thời gian dài, có thể gây ra tình trạng ngập úng trong đất. Khi đất bị ngập nước, độ ẩm quá cao làm cho rễ cây không thể hấp thụ đủ oxy cần thiết. Rễ cây, vốn có vai trò quan trọng trong việc cung cấp nước và chất dinh dưỡng cho cây, sẽ gặp khó khăn trong việc trao đổi khí với môi trường xung quanh. Thiếu oxy sẽ làm giảm khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng, khiến cho cây sầu riêng không thể cung cấp đủ năng lượng cho các bộ phận quan trọng như hoa, trái non và thậm chí là thân lá.
Thêm vào đó, độ ẩm quá cao cũng khiến cho nước trong cây trở nên loãng, làm giảm tính đặc của nhựa cây. Nhựa cây có vai trò thiết yếu trong việc vận chuyển nước và chất dinh dưỡng từ rễ lên các bộ phận khác của cây. Khi nhựa cây bị loãng, khả năng vận chuyển chất dinh dưỡng và nước bị suy giảm nghiêm trọng, dẫn đến tình trạng cây không thể duy trì sự sống và phát triển bình thường. Điều này khiến các bộ phận như bông và trái non dễ bị rụng, và cây sẽ không thể phát triển đúng cách trong các giai đoạn quan trọng.
Ngoài ra, sự thay đổi nhanh chóng từ môi trường khô ráo sang ẩm ướt có thể gây ra sự căng thẳng sinh lý cho cây, khiến cây không kịp thích nghi với điều kiện mới. Việc không thể duy trì độ ổn định trong môi trường sống sẽ làm suy yếu hệ thống miễn dịch của cây, khiến cây dễ bị tổn thương và mất khả năng sinh trưởng bình thường.
e) Sốc nhiệt và sự thiếu thốn của cây
Khi mưa to kéo dài, đặc biệt là kèm theo sấm sét, nhiệt độ có thể thay đổi đột ngột, đặc biệt là sự chênh lệch giữa ban ngày và ban đêm. Mùa mưa có thể khiến nhiệt độ giảm mạnh vào ban đêm và tăng cao vào ban ngày, khiến cây sầu riêng không kịp điều chỉnh để thích nghi với sự biến đổi này. Sự thay đổi nhiệt độ đột ngột gây ra hiện tượng sốc nhiệt, làm cây sầu riêng rơi vào trạng thái căng thẳng sinh lý, không thể điều chỉnh các hoạt động sinh lý một cách hiệu quả. Kết quả là, các bộ phận sinh trưởng của cây, như bông và trái non, dễ bị rụng hoặc không thể phát triển bình thường.
Cây sầu riêng vốn rất nhạy cảm với sự thay đổi nhiệt độ, đặc biệt trong giai đoạn ra hoa và kết trái. Sốc nhiệt làm giảm khả năng trao đổi chất, ảnh hưởng đến quá trình thụ phấn và phát triển trái, từ đó dẫn đến tình trạng rụng bông và trái non. Cây không kịp thích ứng, làm cho khả năng nuôi dưỡng và bảo vệ các bộ phận sinh sản bị suy yếu, khiến bông không thể nở hoặc trái non không thể giữ lại.
Ngoài ra, việc độ ẩm cao khiến rễ cây không thể hấp thụ đủ chất dinh dưỡng cũng là một yếu tố quan trọng khiến cây rơi vào trạng thái suy yếu. Đặc biệt khi đất bị ngập nước hoặc độ ẩm trong không khí quá cao, rễ cây sẽ bị thiếu oxy và không thể thực hiện chức năng hút nước, làm giảm khả năng vận chuyển chất dinh dưỡng lên các bộ phận trên cây. Khi cây không nhận đủ dinh dưỡng và năng lượng cần thiết, chúng sẽ bắt đầu “đuổi” đi những phần không cần thiết như trái non và bông để giảm bớt gánh nặng, từ đó giữ lại những bộ phận quan trọng hơn để duy trì sự sống.
Chính vì vậy, trong điều kiện mưa lớn và sấm sét, cây sầu riêng phải đối mặt với nhiều yếu tố căng thẳng cùng lúc, từ sự thay đổi nhiệt độ, độ ẩm cao, cho đến thiếu hụt chất dinh dưỡng. Những yếu tố này gây ra sự mất cân bằng sinh lý trong cây, khiến cây không thể phát triển bình thường và dễ dàng rụng bông và trái non.
Mưa to và sấm sét có thể gây ra những tác động nghiêm trọng đến cây sầu riêng, đặc biệt là trong giai đoạn ra hoa và kết trái. Các yếu tố như sự thay đổi đột ngột của độ ẩm, nhiệt độ, nước mưa chứa đạm, thiếu hụt vi lượng, cùng tình trạng thừa độ ẩm trong đất và không khí đều có thể dẫn đến hiện tượng rụng bông và trái non. Việc quản lý tốt môi trường và chăm sóc cây một cách hợp lý là rất quan trọng để bảo vệ cây sầu riêng khỏi những tác động tiêu cực này.
Trong sản xuất nông nghiệp, bà con khó tránh khỏi những bất lợi từ thiên nhiên, nhưng hoàn toàn có thể giảm thiểu rủi ro nếu chuẩn bị trước. Với cây sầu riêng, việc chủ động quản lý môi trường, bổ sung dinh dưỡng cân đối và phòng trừ bệnh hại trong mùa mưa sẽ là nền tảng để duy trì vườn cây khỏe mạnh, năng suất ổn định và phát triển bền vững.
Thiên Nông 689 xin cảm ơn quý bà con đã đồng hành cùng Thiên Nông 689 trên hành trình trang bị thêm kiến thức kỹ thuật chăm bón cho cây trồng được mạnh khỏe và thực tế mỗi vườn đều áp dụng bước sử lý và quy trình chăm sóc khác nhau, để rõ hơn, nhà vườn nên liên hệ về số điện thoại 0785.888.689 để đội ngũ kỹ thuật Thiên Nông 689 hỗ trợ nhé.
THIÊN NÔNG 689 HỖ TRỢ KỸ THUẬT MIỄN PHÍ TRÊN TOÀN QUỐC
MỌI THẮC MẮC BÀ CON LIÊN HỆ
☎️ 0785.888.689
🅾️ YouTUBE: THIÊN NÔNG 689 http://www.youtube.com/@thiennong689-tuvankythuatc8
📮 kythuatthiennong689@gmail.com
THIÊN NÔNG 689 TẬN TÂM- CHẤT LƯỢNG
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN !!!